Trong forex, kiến thức giao dịch và kỹ năng quản lý nguồn vốn là hai yếu tố tiên quyết trong hành trình trader. Nếu hai yếu tố trên không có sự cân bằng thì tiền của bạn rất có thể sẽ “không cánh mà bay”. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu đến một phương pháp nhằm quản lý tốt nguồn vốn, đó là sử dụng công thức Kelly. Vậy công thức Kelly là gì? Áp dụng công thức Kelly như thế nào để đạt hiệu quả cao? Hãy cùng theo dõi bạn nhé!
Công thức Kelly là gì?
Công thức Kelly hay còn được gọi là tiêu chuẩn Kelly – là một công thức toán học được tạo ra và đặt tên theo nhà sáng lập John Kelly. Đây được xem là một phép toán khá quen thuộc đối những ai trong giới “cá cược”. Tuy nhiên, với những hiểu quả về quản lý vốn mà công thức Kelly mang lại, thì ngày càng được vận dụng nhiều hơn trong các thị trường tài chính, trong đó có forex.
Nguồn gốc của Kelly
Như đã thông tin ở trên, công thức này được phát minh bởi John Kelly – một nhà nghiên cứu khoa học. Ông từng làm việc tại công ty AT&T’s Bell Laboratory, để khắc phục một sự cố nhiễu sóng đối với điện thoại đường dài, năm 1956 ông đã cho ra đời công thức Kelly nhằm áp dụng vào công việc của mình. Với sự thành công của công thức, đã để lại một thành tựu lớn và lọt vào tầm mắt của những tay chơi cá cược đua ngựa. Công thức Kelly được sử dụng với mục đích làm thế nào để tính được % tiền vốn đặt cược có thể đem lại số tiền lời cao nhất. Dần dần, được sử dụng phổ biến hơn trong lĩnh vực tài chính, forex cũng không ngoại lệ.
Trải qua các giai đoạn từ việc phục vụ cho khoa học, cho đến một thời vang danh trong giới cá cược thì liệu khi bước chân vào thị trường tài chính công thức Kelly có được vận dụng với tính chất như vậy hay không? Hãy tìm hiểu rõ hơn ở những ví dụ và phân tích bên dưới!
Công thức Kelly
Kelly % = W – [ (1-W) / R ]
Trong đó:
- W: Tỷ lệ win – số giao dịch thắng trên tổng giao dịch
- R: Tỷ lệ Reward/Risk – tỷ lệ giữa lợi nhuận/thua lỗ trung bình trên mỗi giao dịch
Ví dụ công thức Kelly
Cách xác định W và R trong công thức Kelly
Với W, trước hết bạn phải xác định tổng số lệnh giao dịch của mình.
- Nếu là trader chuyên nghiệp, lâu năm, bạn có thể xác định tổng giao dịch theo tháng, theo quý, theo năm,…
- Nếu là trader lướt sóng, hoặc đã giao dịch nhiều, bạn có thể xác định tổng giao dịch là 50 lệnh gần nhất.
- Nếu bạn là trader mới tham gia đầu tư thì có thể xác định trên tất cả các lệnh của bạn từ trước đến hiện tại.
Sau đó, bạn dựa trên tổng giao dịch đã xác định, kiểm tra có bao nhiêu lệnh thắng và mang về lợi nhuận.
Với R, để tính lợi nhuận trung bình mỗi lệnh, bạn tính tổng pips (hoặc số tiền) lãi, chia cho tổng số lệnh giao dịch thắng.
Ví dụ: Bạn có 30 lệnh thắng và số pips mỗi lệnh bạn lãi lần lượt là 1,2,…,30.
Vậy, tổng pips trên mỗi lệnh = 1 + 2 + … +30 = X
Suy ra, lợi nhuận trung bình mỗi lệnh = X/30
Để tính thua lỗ trung bình, bạn cũng làm tương tự như ví dụ trên. Sau đó, lấy kết quả lợi nhuận trung bình chia cho thua lỗ trung bình vừa tìm được là có kết quả R.
Ngoài ra, với một số trader đã có hệ thống giao dịch ổn định, họ thường tính giá trị R dựa trên tỷ lệ Take profit/Stop loss cố định, hoặc cũng có thể vào lệnh nếu tỷ lệ này thỏa mãn chiến lược giao dịch của trader đó.
Ý nghĩa công thức Kelly
Công thức Kelly giúp cho nhà đầu tư có thể quản lý được nguồn vốn một cách tốt nhất. Cụ thể như sau:
Khi tính được giá trị Kelly % từ công thức, con số này có thể giúp cho nhà đầu tư có thể dựa vào đó mà phân chia nguồn vốn đầu tư của mình sao cho hợp lý. Tỷ lệ % vốn đó được xem là cột mốc tiêu chuẩn, nếu như đầu tư với tỷ lệ % vốn ít hơn thì sẽ khó đạt được lợi nhuận như mong muốn, ngược lại nếu như đầu tư với tỷ lệ % vốn cao hơn thì phải đối mặt với rủi ro có thể xảy ra.
Ví dụ
Nguồn vốn hiện có của nhà đầu tư đang là 1000 USD, dựa vào lịch sử giao dịch trader có:
- Tỷ lệ W là 0.5
- Tỷ lệ R là 3 (150:50)
- Áp dụng công thức ta có Kelly % là 0.3.
=> Dựa vào con số này, nhà đầu tư có thể biết được giới hạn nguồn vốn tối thiểu mà mình phải đặt cho một lệnh là bao nhiêu.
Theo đó, trader chỉ nên sử dụng 30% vốn cho một lệnh, với 1000 USD, trader có thể thực hiện tối thiểu 3 lệnh, mỗi lệnh 300 USD sẽ đảm bảo thu được lợi nhuận tối đa. Nếu giao dịch ít hơn 30% (đặt nhiều hơn 3 lệnh), điều này sẽ làm giảm đi khả năng đem lại lợi nhuận, tăng khả năng rủi ro. Nếu giao dịch nhiều hơn 30% (đặt ít hơn 3 lệnh) thì rủi ro sẽ dễ xảy ra hơn là lợi nhuận.
Cách áp dụng công thức Kelly
Từ những điều đã nói trên, vậy áp dụng công thức Kelly như thế nào? Dựa vào những yếu tố có trong công thức, trước hết nhà đầu tư cần phải:
- Có lịch sử giao dịch ít nhất từ 50 lệnh trở lệnh. Khi đó, mới có thể thống kê được tỷ lệ W và tỷ lệ R.
- Tính được tỷ lệ W, R
- Thay tỷ lệ vào công thức, tính Kelly %
Tuy nhiên, nếu như công thức này đem lại hiệu quả tối ưu thì chắc chắn ai cũng sẽ thành công trên thương trường. Hãy lưu ý một điều, tất cả những con số bạn tính được chỉ dựa vào lịch sử giao dịch, nhưng biến động của thị trường ở tương lai chúng ta không thể nào đoán trước. Lợi nhuận hay thua lỗ ở thời điểm quá khứ hay hiện tại sẽ thay đổi và có thể khác hoàn toàn so với thời điểm sắp sửa xảy ra.
Hơn nữa, công thức Kelly thường sẽ phát huy hiệu quả đối với các trader chuyên nghiệp, bởi những giao dịch của họ có chất lượng, dựa trên những phân tích và kiến thức về thị trường. Còn đối với những trader mới, kết quả giao dịch còn phụ thuộc nhiều vào yếu tố “may rủi” nên giá trị tính được sẽ ít chính xác hơn.
Chính vì thế, nhà đầu tư chỉ sử dụng kết quả này như một giá trị đo lường, đối chiếu với thị trường hiện tại và thay đổi các giá trị sao cho phù hợp nhất.
Khi đã đưa ra cho mình những kết quả tính thì việc tiếp theo là xây dựng cho mình một đồ thị tham chiếu, so sánh kết quả để có những chiến lược vào lệnh đạt chất lượng. Đồ thị được minh họa như sau:
Đồ thị Kelly bao gồm 3 vùng khác nhau, tạo thành hình mái vòm, lợi nhuận và rủi ro sẽ trượt theo đồ thị này. Trong đó:
- Vùng từ 0 – dưới 0.5K: đây được xem là vùng Kelley an toàn và có thể tối đa hóa lợi nhuận đồng thời tối thiểu hóa rủi ro. Trong phân khúc này, 0.5 được xem là tỷ lệ tốt nhất dành cho các nhà đầu tư.
- Vùng từ 0.5K – dưới 1K: vượt qua vùng an toàn thì đây được đánh giá là vùng mạo hiểm. Lúc này khi nhìn vào đồ thị, chúng ta có thể thấy tại 1K là đỉnh điểm của “mái vòm”. Tại giá trị này, lợi nhuận có thể sẽ đạt được đến mức tối ưu, nhưng đồng thời rủi ro kéo theo cũng sẽ tăng lên gấp 2 lần.
- Vùng ≥1K: bước qua giai đoạn “hoàng kim” sẽ là giai đoạn “suy thoái”, theo biểu đồ chúng ta có thể thấy mức rủi ro sẽ trượt dài theo đường thẳng. Chính vì thế, nhà đầu tư nên tránh các vùng này để hạn chế rủi ro, quản lý tốt nguồn vốn của mình.
Mức tiêu chuẩn của tỷ lệ Kelly trong giao dịch là 0.25, nhưng không phải ai cũng có thể đạt được cột mốc này. Tùy vào tình hình thị trường và cách giao dịch của mỗi người, sẽ đưa ra được một mức Kelly hợp lý cho mình. Nhưng cần phải lưu ý đến những nguyên tắc trong đồ thị trên và vạch ra cho mình chiến lược giao dịch tốt nhất.
Tính hiệu quả của công thức Kelly
Thực tế, trong toán học, nếu đã được gọi là công thức thì khi áp dụng vào bài sẽ cho ra kết quả là những con số chính xác 100%. Tuy nhiên, trong kinh doanh hay cụ thể là trong forex không có công thức nào giúp trader thành công và đạt đến cảnh giới “trăm trận trăm thắng” được. Vậy, tính hai mặt của công thức Kelly là gì?
Ưu điểm
- Công thức Kelly được xem như căn cứ để trader dựa vào đó và thay đổi chiến lược giao dịch phù hợp với biến động thị trường.
- Tính toán được tỷ lệ Kelly bạn sẽ có kế hoạch quản lý cơ hội và rủi ro trong dài hạn
Nhược điểm
- Tiêu chuẩn Kelly được phát triển từ công thức phục vụ cho cá cược, cờ bạc vào nửa thế kỷ trước, sau đó chuyển qua công thức áp dụng vào thị trường tài chính ắt sẽ xảy ra sai số.
- Tỷ lệ R được tính trên lợi nhuận/thua lỗ trung bình nên nó không thể hiện chính xác 100% giá trị hiện tại và dần thay đổi theo thời gian.
- Ở mỗi điều kiện thị trường khác nhau, xác suất thắng và tỷ lệ lãi/lỗ sẽ khác nhau.
Mặc dù công thức Kelly đã được nghiên cứu rất lâu, nhưng hiện nay tiêu chuẩn này vẫn đang phổ biến và được rất nhiều trader áp dụng thành công trong việc quản trị nguồn vốn, hỗ trợ xây dựng chiến lược giao dịch rất hiệu quả.
Lời kết
Như đã nói, công thức Kelly không phải một “nhà tiên tri” để trader hoàn toàn bị phụ thuộc và nghe theo răm rắp tiêu chuẩn này. Công thức Kelly chỉ là một công cụ kỹ thuật đã được chứng minh giúp bạn quản trị nguồn vốn hiệu quả. Ngoài ra, đây cũng không phải là công cụ duy nhất nhưng lại là công cụ tốt nhất hỗ trợ cho chiến lược giao dịch dài hạn. Chính vì thế, ngay sau bài viết này hãy thử tính toán tiêu chuẩn Kelly của mình để bắt đầu xây dựng hành trình trader thật thông minh nhé. Chúc bạn thành công!
