Tương lai của Tesla hoàn toàn không dùng đến con người – VnReview

Theo Business Insider, kể từ đầu năm 2017, Telsa đã và đang bước vào cuộc chạy đua mang tính lịch sử của ngành công nghiệp xe hơi.

Với doanh thu khổng lồ, 50 tỷ đô la Mỹ, họ đã vượt qua Ford và hiện đang cạnh tranh với General Motors. Nếu tất cả diễn ra theo đúng bản kế hoạch thì mẫu Model 3  của hãng chỉ ra mắt sau 1 tháng làm việc, thật đáng kinh ngạc.Và đã có rất nhiều cuộc trò chuyện xoay quanh sự nổ lực của tổ chức công đoàn tại nhà máy Fremont,California .

Theo báo cáo của Guardian thì tuần này họ đã chứng kiến một số công nhân Telsa mô tả nhà máy như một nơi nguy hiểm để làm việc, và tốc độ sản xuất mà công ty và giám đốc điều hành Elon Musk đặt ra là quá tàn bạo.

Chào mừng đến với ngành công nghiệp ô tô. Lắp ráp ô tô là ngành yêu cầu khắt khe về thể chất. Trên dây chuyền lắp ráp hiện đại, những đòi hỏi không còn quá khó khăn như trước đây, nhưng nó vẫn tồn tại. Và mặc dù ngành công nghiệp này có khả năng điều khiển sự tự động hóa – các nhà máy đã áp dụng công nghệ tự động trong hàng thập kỉ qua, nhưng rất nhiều thời gian của những người đàn ông (và phụ nữ) vẫn buộc phải bỏ ra để lắp ráp 1 chiếc xe, một cách thủ công. Hàng trăm ngàn lao động được thuê ở Mỹ chỉ để làm như vậy, làm việc tay chân khi họ hoàn toàn có thể tự động hóa bằng máy móc.

Việc sản xuất ô tô của Telsa mang lại được những hiệu quả như hiện tại mà không có một bước nhảy vọt nào về công nghệ. Nhưng một bước  nhảy vọt là những gì vị giám đốc điều hành của họ – Elon Musk mong muốn. Bạn có thể buộc tội Telsa rằng họ không quan tâm đến công nhân của mình, do báo chí gần đây có những tin không mấy tốt đẹp về vấn đề lao động của công ty. Nhưng trong tâm trí của Musk, những thứ thực sự tồn tại chính là sự vô nhân, một mô hình sản xuất không có sự đóng góp của con người.

Hay chính xác hơn, nó là một cái gì đó vượt xa khả năng của con người. Mục đích của ông ta là tái tạo hoàn toàn  không chỉ đơn giản là sản xuất ô tô mà còn tất cả các sản phẩm chế tạo bằng cách sử dụng mức độ tự động hóa cao hơn. Và cuối cùng, Telsa đã mua lại một công ty Đức, Grohmann Engineering, chuyên về các quy trình tự động.

Nhưng đó chỉ là bước khởi đầu. Khi nói về “kế hoạch tổng thể, Part Deux” của mình vào năm ngoái, Musk đã vạch ra một thứ gọi là nhà máy “ngoài hành tinh” – một nhà máy khác biệt hoàn toàn so với những gì chúng ta thường thấy, thậm chí là ở các cơ sở tiên tiến nhất. Nó sẽ là kẻ ngoài hành tinh với sự đổi mới lần này.

Vượt qua tốc độ của con người

Mục tiêu tổng thể của kế hoạch là vượt qua giới hạn tốc độ của con người . Nhà máy hoàn toàn tự động, nếu có thể, theo ý tưởng của Musk, sẽ có một vài chuyên gia điều hành hệ thống này, nhưng nếu không thì nguyên liệu thô sẽ vào một cửa và ô tô được hoàn thành sẽ ra bằng một cửa khác. Ở giữa, robot sẽ làm tất cả mọi thứ, với một tốc độ rất cao – một tốc độ nguy hiểm mang đến nhiều rủi ro cho con người.

Bây giờ có thể bạn đang thắc mắc, “Còn về con người?” “Telsa có muốn tiếp tục thuê nhân công lắp ráp ô tô ở California hay không?”

Thực ra câu trả lời là không. Ở vài mức độ, mặc dù Musk ngưỡng mộ và đánh giá cao những cống hiến của lực lượng lao động với công ty, ông ấy không nghĩ lắp ráp tự động là ứng dụng tốt nhất của cuộc sống con người. Chúng ta có thể tranh cãi xem liệu ông  đúng hay sai, nhưng những viên xí ngầu đã sẵn sàng để thả, kiếm tìm sự may mắn. Chiếc xế khủng tiếp theo của Telsa sẽ là mẫu xe thể thao nhỏ gọn Model Y, sẽ là một thử nghiệm trong tham vọng sản xuất của Musk. Và tôi mong nó sẽ là một sản phẩm được lắp ráp bằng robot theo như dây chuyền công nghệ đã công bố.

Nhưng bạn hãy nhớ rằng vẫn có nơi cho những người muốn lắp ráp xe ô tô. Điển hình nhà máy của Ferrari ở Manranello, Italy, ở đây, nhiều công nhân có sức lao động mạnh mẽ, trên một dây chuyền lắp ráp công nghệ cao, lắp ráp Ferrari chủ yếu bằng tay. Trên thực tế thì có nơi Ferrari hầu hết được lắp ráp bởi các hệ thống hoàn toàn tự động – khi nhà máy có các khâu lắp ráp không an toàn, gây nguy hiểm cho công nhân. Nếu không, hầu hết Ferrari được lắp bằng tay.

Và đó là cách khách hàng muốn, những sản phẩm handmade. Ferrari được bán với giá 200.000 đô la (trở lên) và số lượng sản xuất được giới hạn chỉ  10.000 chiếc mỗi năm. Còn Telsa muốn cung cấp một triệu xe 1 năm vào năm 2020. Và lắp ráp thủ công sẽ không thể giúp họ đạt được mục tiêu này.

Thời gian cho một bước nhảy vọt mới?

Chúng ta nên cho Musk lợi ích của sự nghi ngờ ở đây, ngay cả khi sự lựa chọn của ông là sử dụng Model Y như một bàn đạp thử nghiệm, xem tầm quan trọng của chiếc xe như một vận may trong tương lai của  Telsa, thậm chí nó là lời khuyên tồi. Ta đều biết tiến bộ lớn nhất trong sản xuất ô tô chính là “Hệ thống sản xuất Toyota”, mang tiêu chí “Lean” hoặc “Just in time” cho xe lắp ráp. Tất cả các nhà sản xuất ô tô lớn của thế giới đã ít nhiều chấp nhân nó ở điểm này, và chất lượng của xe đã được cải thiện đáng kể. Chính vì vậy, ta không thể phủ nhận lợi ích lớn mà tự động hóa mang lại

Sự đồng thuận của ngành công nghiệp đã thể hiện rằng chúng ta sẽ tiếp tục được nhìn thấy sự sàng lọc tinh tế trong sản xuất Lean, nhờ vào cải tiến công nghệ tự động hóa. Nhưng không chuyển sang hình thức bán hàng tự động.

Như việc Musk không muốn chịu đựng 40.000 cái chết liên quan đến ô tô mỗi năm –  chính vì lẽ đó ông muốn đưa công nghệ tự lái xe vào mỗi sản phẩm của Telsa để giảm thiểu con số trên – ông không thích sự nguy hiểm của các nhà máy ô tô ở thế kỷ 20. Nên Robot và trí tuệ nhân tạo sẽ là giải pháp cho tất cả.

Kế hoạch này được xem là vô nhân đạo khi tước bỏ việc làm của hàng trăm ngàn lao động. Nhưng Musk thực hiện nó nhằm mục đích đưa con người ra khỏi quy trình sản xuất, bảo vệ họ khỏi sự nguy hiểm, giúp Telsa trở nên nhân đạo hơn. Liệu anh ta có thành công không? Sẽ rất khó khăn để đạt được điều này, có thể sẽ mất nhiều thời gian. Nhưng nếu bạn nói 10 năm trước đây, một công ty xe điện khởi đầu với việc không bán được một chiếc xe nào, nhưng sẽ có doanh thu lớn như General Motors chỉ sau 10 năm, thì chắc chắn không ai có thể khiến bạn nghiệm túc, vì điều đó là không thể. Thành công nào cũng cần thời gian và sự nổ lực. Và hãy cùng đón chào vị khách “ngoài hành tinh” của chúng ta trong thời gian tới

Trần Vũ Đức